Top

Ciało a umysł

Ciało a umysł

Medycyna psychosomatyczna obejmuje szerokim spojrzeniem aspekt zdrowia człowieka, przyglądając się związkowi między psychiką (psyche) a ciałem (soma). Jest to wielodyscyplinarna dziedzina medycyny integrująca choroby wewnętrzne i ich specjalizacje (między innymi reumatologię, alergologię, pulmonologię, endokrynologię) oraz immunologię, neuroimmunologię, psychoneuroimmunologię i psychiatrię.

W historii medycyny i pojęciu jej aspektu psychosomatycznego i psychoneurologicznego pionierami byli perscy lekarze i psychologowie Ahmed ibn Sahl al-Balkhi (zm. w 934 r.) oraz Haly Abbas (zm. w 994 r.). Już wtedy rozwinęli oni głębokie zainteresowanie i zrozumienie, że w procesie choroby i zdrowienia uczestniczy zarówno ciało, jak i psychika i ich wzajemne oddziaływanie. Opisali w Kompletnej Księdze Sztuki Medycznej korelację pomiędzy stanem fizycznym i psychicznym pacjentów, konkludując że stan emocji i psychiki ma wpływ na proces zdrowienia.

Na początki XX wieku Franz Alexander, lekarz węgierskiego pochodzenia, propagował i rozwijał ideę Medycyny Psychosomatycznej. Był czołową postacią prowadzącą badania zainicjowane w 1953 roku, mające na celu dowiedzenie koncepcji, iż „czynniki emocjonalne związane z chorobami psychosomatycznymi są specyficzne dla tych chorób”.

Światowa Organizacja Zdrowia w 1964 r. definiuje choroby psychosomatyczne „jako choroby przebiegające albo pod postacią zaburzeń funkcji, albo zmian organicznych dotyczących poszczególnych narządów czy układów, w przebiegu których czynniki psychiczne odgrywają istotną rolę w występowaniu objawów chorobowych, ich zaostrzeniu i zajściu choroby”.

Do najczęściej wymienianych chorób o podłożu psychosomatycznym należą:

  • Astma oskrzelowa, pewne formy alergii, szczególnie skórnej
  • Zespół jelita drażliwego
  • Zaburzenia odżywiania (otyłość, anoreksja)
  • Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
  • Choroby autoimunnologiczne (między innymi choroby układowe tkanki łącznej, reumatoidalne zapalenie stawów, choroba Leśniowskiego – Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Gravesa- Basedowa) w których stres jest często czynnikiem wywołującym chorobę.Bowiem w praktyce klinicznej obserwujemy, że psychika ma fundamentalny wpływ na przebieg choroby i procesu zdrowienia.

 

Leczenie Chorób Psychosomatycznych

Wszyscy dobrze znamy powiedzenie „w zdrowym ciele zdrowy duch”. Podstawą leczenia jest uważne spojrzenie na stan psychiki pacjenta. Stworzenie z nim dobrej relacji, podczas której czuje się bezpiecznie i jednocześnie ma stałą profesjonalną opiekę. Podejście z szacunkiem do jego emocji – ze szczególnym naciskiem na proces psychoterapii i współpracy interdyscyplinarnej osób zaangażowanych w procesie leczenia (pacjent – lekarze – psycholodzy). Wówczas często dochodzi do harmonijnego powrotu do zdrowia.